Tá tú anseo:
Éist 
Cluiche 
Cad atá i gceist leis seo?
Tá do cheart chun bia nasctha le do cheart a bheith beo agus go bhfreastalófaí ar do riachtanais bhunúsacha. Ba chóir go mbeadh uisce óil sábháilte, bia cothaitheach, an cúram sláinte is fearr agus is féidir, timpeallacht ghlan agus shábháilte agat, chomh maith le heolas chun cuidiú leat fanacht slán.
Tá go leor clár agus feachtas ag an Rialtas chun tú a spreagadh chun bia folláin a ithe, amhail www.healthyireland.ie
In Éirinn, gearrtar cáin siúcra ar bhia mífholláin ina bhfuil go leor siúcra chun an bia sin a dhéanamh níos costasaí ná bia eile.
SAMPLA: I scoileanna áirithe, bíonn clubanna bricfeasta agus béilí teo ann a chabhraíonn leat bia folláin a ithe.
Tuilleadh eolais!
An bhfuil an ceart seo agam in Éirinn?
- Article 24 of the UNCRC “Tá sé de cheart agat na nithe seo a fháil: an cúram sláinte is fearr agus is féidir, uisce óil sábháilte, bia cothaitheach, timpeallacht ghlan agus shábháilte, agus eolas chun cuidiú leat fanacht slán.”
- Article 27 of the UNCRC “Tá sé de cheart agat bia, éadaí agus áit shábháilte chónaithe a bheith agat agus go bhfreastalófaí ar do riachtanais bhunúsacha. Níor chóir go mbeifeá faoi mhíbhuntáiste sa chaoi is nach bhféadfá a lán rudaí a dhéanamh a dhéanann leanaí eile.”
- Faoin Achta Leasa Shóisialaigh (Comhdhlúthú) 2005, tá sé de cheart ag an gcuid is mó de thuismitheoirí íocaíocht Sochair Linbh a fháil in aghaidh an linbh Ceaptar an íocaíocht seo chun a chinntiú go gcomhlíontar do riachtanais bhunúsacha.
- Ní luaitear ceart sonrach chun bia i ndlí na hÉireann.
Tionscadal á dhéanamh?
- Is éard atá i gceist leis an gceart chun bia ná réim bia cothaitheach a bheith ag daoine agus a chinntiú go bhfuil bia ar fáil agus inacmhainne do chách.
- Ní féidir leis an Rialtas iallach a chur ar dhaoine bia folláin a ithe. Cuireann siad feachtais eolais ar bun agus cláir chun cabhrú le daoine bia folláin a ithe
- In 2016, bhí 10% den daonra faoi bhochtaineacht bhia. Is éard is ciall leis sin ná nach raibh siad in ann réim bia cothaitheach a bheith acu toisc nach raibh siad in ann bia maith a fháil ná nach raibh sé d’acmhainn acu é a cheannach.
- Tá aon cheathrú (25%) de leanaí faoi bhun 14 bliana d’aois in Éirinn róthrom nó murtallach. Tá an Rialtas ag iarraidh é sin a laghdú trí chláir éagsúla, amhail‘Meáchan Sláintiúil d’Éirinn 2016-2025’.
- Ní itheann ach leanbh amháin as gach 4 in Éirinn torthaí agus glasraí gach lá.
- Tá seicliosta ag an EBT treoirlínte maidir leis an gceart chun bia a chabhraíonn le tíortha an ceart chun bia cothaitheach a chur ar fáil do chách.
- Léirítear i dtuarascáil Barnardos dar teideal ‘Rise Up for Children’ (2015) go bhfuil leanbh amháin ach gach 6 leanbh in Éirinn ina gcónaí i dteaghlach ina bhfuil bochtaineacht bhia.
- Seoladh Clár um Béilí Scoile in 2015 a thug deis do dhaltaí i scoileanna DEIS bia cothaitheach a cheannach ar phraghas íseal. Cosnaíonn bricfeasta 60c agus cosnaíonn lón €1.40.
- Is é Sprioc 2 de na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe na Náisiúin Aontaithe deireadh a chur le hocras, slándáil bia agus cothú níos fearr a bhaint amach, agus talmhaíocht inbhuanaithe a chur chun cinn.
Naisc chuig eagraíochtaí eile
- Comhairle na hEorpa um Fhaisnéis Bhia– Leideanna ó Chomhairle na hEorpa um Fhaisnéis Bhia maidir le bheith sláintiúil.
- Biaslán– Féach ar phirimid an bhia chun tuilleadh eolais a fháil ó Biaslán maidir le bia folláin a ithe.
- Bia Folláin do Chách– Tuilleadh eolais ar fáil maidir le bochtaineacht bhia.
- Foodcloud– Cá mhéad bia ar fud an domhain a chuirtear amú gach bliain? Faigh tuilleadh eolais ó Food Cloud maidir le cur amú bia.
- EBT – an Eagraíocht Bhia agus Talmhaíochta do na Náisiúin Aontaithe ag míniú an chirt chun bia
